utrzeć się
  • Interpunkcja wykrzykników
    23.05.2018
    23.05.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o przecinki po wykrzyknikach, które nie zawsze „wykrzykują”, np. ach(,) śpij, kochanie, o(,) tak, oj(,) nie. Czy w takich sytuacjach zawsze stawiamy przecinek, nawet jeśli temperatura uczuciowa wypowiedzi jest niska, oznaczone miejsca nie są wypowiadane ze szczególną intonacją, brak pauzy oddechowej itp.?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • O języku poetyckim słów kilka

    8.10.2023
    8.10.2023

    W Newsletterze Poradni Językowej PWN przeczytałem ostatnio post na temat wątpliwości co do odmiany neologizmu „słowisień” w wierszu J.Tuwima.

    Odpowiedź eksperta zawiera analizę gramat. zdania „A przez liście kraśnie pęk słowiśnie”, z której wynika, że słowo „kraśnie” jest w tym zdaniu czasownikiem w os. 3, słowo „pęk” — rzecz. w mianowniku, zaś słowo „słowisień” - rzecz. w bierniku.

    Przyznam, że mam kłopot z tym zdaniem. W zrozumieniu nie pomaga mi przytoczona analiza. Czy „kraśnie” w bezokol. to „kraśnieć”? Jeśli tak, to dlaczego nie ma tam „kraśnieje”? Czy to również neologizm? Dlaczego „słowisień” ma tu być w bierniku? Czy dopełnienie przy „pęk” nie powinno być w dopełniaczu?

  • przyp. red., przyp. tłum.
    5.11.2007
    5.11.2007
    Zauważyłam, że w przypadku przypisów dolnych, opatrywanych adnotacją przyp. tłum. bądź przyp. red. niektórzy redaktorzy nie robią spacji pomiędzy tymi dwoma skrótami, niektórzy zaś ją robią. Czy istnieje przepis jednoznacznie regulujący tę kwestię?
  • Różności interpunkcyjne
    23.10.2017
    23.10.2017
    Szanowni Państwo,
    znów mam kilka drobnostek przecinkowych.
    1. Fragment dialogu: „Można to znaleźć przy Mazowieckiej”. „Przy Mazowieckiej(,) mówisz?”
    2. Nic(,) tylko chodzę i pogwizduję. [Tutaj chyba z przecinkiem, bo „nic, tylko”… ="nic innego nie robię, tylko”…].
    3. „On to się potrafi postarać. Nie to(,) co ty”.
    4. Szuflada jest po tej stronie(,) co zlew. [Gdyby było …„po tej samej”…, to można by się odwołać do reguły [381]].
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • stałość i zmienność związków frazeologicznych
    19.10.2009
    19.10.2009
    Sądziłam, iż związków frazeologicznych, np. włos jeży się na karku, nie zmieniamy strukturalnie, niezależnie od kontekstu, ale widziałam użycie typu: „Aż włosy zjeżyły im się na karkach”. Czy nie powinniśmy tutaj pozostać przy l. poj.? Jeśli nie, to czy w przypadku włosy stają dęba dla l. mn. powinniśmy mówić „Włosy stanęły im dęby”? Intryguje mnie również porównanie czarny jak węgiel: mówimy, że ktoś ma oczy czarne jak węgiel czy jak węgle? Jeśli to drugie – dlaczego?
  • via
    16.11.2010
    16.11.2010
    Witam,
    mam pytanie odnośnie prawidłowego użycia słowa via. W serwisie internetowym wykop.pl umieszczane są często odnośniki do innych stron. Utarło się, że treści pochodzące ze strony reddit.com są opisywane wyrażeniem via reddit. Czy słusznie wydaje mi się, że jest to w tym wypadku sformułowanie niepoprawne? Wydaje mi się, że via oznacza raczej środek przekazu, a nie źródło. Czy nie poprawniejsza byłaby forma za: reddit, albo z reddit?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • wredność i łysość
    8.12.2007
    8.12.2007
    Szanowni Profesorowie!
    Jeśli ktoś jest wredny i łysy, to jak powinny brzmieć nazwy cech jego charakteru i wyglądu – wredność i łysość? Nie znalazłem takich rzeczowników w żadnym słowniku, a często mi brakuje takiego właśnie słowa: „Jego zachowanie to nawet nie złośliwość, lecz zwykła… wredność” (?), a może wredota? Albo: „Wszyscy trzej cierpieli na dziedziczną… łysość” (?).
    Kłaniam się i pozdrawiam,
    Wojciech Tokarzewski
  • w – we
    25.03.2009
    25.03.2009
    Kiedy pisze się w, a kiedy we? jest na to jakaś reguła?
  • Wziąć przerywany oddech

    17.11.2020
    20.03.2018

    Szanowni Państwo,

    czy zwrot wziąć przerywany / drżący oddech jest poprawny? Pojawia się on często w tekstach tłumaczonych z języka angielskiego. Jeśli nie, to jak wyrazić to, że ktoś bierze oddech i jest on poszarpany, przerywany, bo dana osoba jest zdenerwowana np. płaczące dziecko.


    Dziękuję za pomoc,

    G. Rejs

  • dom publiczny
    2.05.2011
    2.05.2011
    Szanowni Państwo,
    jaka jest etymologia wyrażenia dom publiczny? Początkowo byłem przekonany, że to kalka z języka angielskiego, tam jednak wyrażenie to ma inne znaczenie ('tawerna', 'zajazd'), lecz w takim znaczeniu – ze znanych mi publikacji – odnotowuje je tylko Słownik warszawski, a i w nim znaczenie to zostało potraktowane jako drugorzędne i oznaczone kwalifikatorem „mało używane”. Zatem w jaki sposób powstało współczesne rozumienie tego wyrażenia?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego